RASY - Appaloosa

Appaloosa była koniem Indian Ameryki Północnej. Jest doskonałym koniem do jazdy w terenie- do dziś zachował bowiem cechy swoich przodków; tężyznę i wytrwałość. W Stanach Zjednoczonych często demonstruje swoje umiejętności w różnych konkursach jeździeckich .

Histioria :

   Appaloosa pojawiają się w wielu książkach jako typowe konie północnoamerykańskich Indian. Swoje charakterystyczne nakrapiane umaszczenie odziedziczyły po hiszpańskich przodkach. zanim zadomowiły się na preriach Dzikiego Zachodu, na kontynencie przez ponad 8000 lat nie było w ogóle koni! Gdy pojawiły się w Południowej Ameryce i na obszarze dzisiejszego Maksyku wraz z hiszpańskimi zdobywcami, ich widok najzwyczajniej przestraszył rodowitych mieszkańców Nowego Świata.

Triumf skromnej kawalerii

  

  W 1519 roku na obszar dzisiejszego Meksyku przybyli Hiszpanie pod wodzą Corteza. Na kontynencie wylądowały dziesiątki żołnierzy, a wraz z nimi 16 koni. Widok tych kilkunastu czworonogów wzbudził prawdziwe przerażenie wśród Indian, którzy po raz pierwszy w życiu widzieli takie zwierzęta. Niedługo potem szarża skromnej hiszpańskiej kawalerii przyniosła szybkie zwycięstwo konkwistadorów. Cortez powiedział później : " Ten triumf zawdzięczamy przede wszystkim Bogu, a zaraz po Nim- naszym koniom".

Rosnąca rodzina

Skromne stadko Corteza składało się z 5 klaczy i 11 ogierów; wśród nich dwa były srokate, a jeden miał na sierści drobne plamki. To właśnie te zwierzęta dały początek rodowi indiańskich koni o charakterystycznym nakrapianym umaszczeniu. konie rozmnażały się i stopniowo rozprzestrzeniały po po ogromnej prerii. Stada wędrowały głownie na Zachód i północny zachód, dokąd przyciągały ich zieleńsze łąki. Z roku na rok, z pokolenia na pokolenie zdziczałe i hodowlane konie rozprzestrzeniały się po całym kontynencie.

Wierny towarzysz

Na początku Indianie panicznie bali się koni. Jednak szybko dostrzegli, że zwierzęta te nie są groźne, ale za to są niezwykle inteligentne i mogą im być bardzo pomocne w wielu sytuacjach- podczas polowania na bizony, na ścieżce wojennej czy wędrówkach po prerii. Początkowo łapali i oswajali dzikie konie, później pozyskiwali je także  od Hiszpanów w drodze handlu wymiennego, a niektóre najzwyczajniej kradli. W drugiej połowie XVIII wieku północnoamerykańscy Indianie dochowali się około 160 000 koni.

Mistrzowie hodowli

 Największy wpływ na rozwoj rasy miało indiańskie plemię Nez Perce zamieszkujące północno- zachodnie obszary kontynentu. Od 1750 roku Indianie ci doskonalili swoje umiejętności jako hodowcy. Konsekwentnie kastrowali ogiery, które nie spełniały ich oczekiwań i pozbywali się gorszych w ich wyobrażeniu klaczy, zostawiając tylko te najpiękniejsze i najsilniejsze. W ich selekcji ważne było zwłaszcza to drugie- Nez Perce potrzebowali przede wszystkim osobników silnych i odważnych, które mogły im służyć w walce i podczas łowów.

Masakra Indian, masakra koni

Gdy Amerykanie wydarli Indianom ich ojczyste ziemie, rasa była prawie na wyginięciu. Nez Perce stawiali białym mężny opór, jednak ostatecznie nie udało im się ocalić swoich ziem przed konkwistatą, a swoich pięknych koni przed masakrą.

Jak feniks z popiołów

 Na początku XX wieku podjęto starania o reaktywowanie niemal doszczętnie wyniszczonej rasy. Z osobników, które przetrwały, rozpoczęto planowa hodowlę. W 1938 roku w Idaho powstał Klub Konia Appaloosa. To między innymi jego zasługą jest fakt, że dziś w USA liczebność tej rasy wynosi ponad 400 000 zwierząt.

WYZNACZNIKI RASY

Appaloosa to podobnie jak quarter koń Dzikiego Zachodu. Rasa ta wykształciła się z koni przywiezionych przez osadników hiszpańskich na południowy zachód Stanów Zjednoczonych; hodowlę praktykowali jednak przede wszystkim Indianie na północy- na obszarze dzisiejszego stanu Waszyngton.

WYGLĄD:  

Appaloosa jest raczej krępy. ma silne, ładnie ukształtowane kończyny, dosyć długą szyję, zwarty tułów z szeroką piersią i długim krzyżem. Podłużne, ukośne łopatki i niezbyt wysoki, słabo zarysowany kłąb zdradzając gibkość ruchów. Grzywa i włosy na ogonie są raczej rzadkie- - prawdopodobnie ewolucja rasy była ukierunkowana tak, by koń nie mógł zaplątać się w gęstych ciernistych krzewach swoich rodzinnych stepów.

Linia nosa jest prosta, zaokrąglona przy nozdrzach, uszy są dość długie, mocno osadzone na szerokim czole. Dwie cechy charakterystyczne appaloosy to białe obwódki wokół oczu i cętkowana skóra nosa.

Wysokość w kłębie - 140 160 cm

MAŚĆ

Istnieje kilka typów umaszczenia właściwych dla tej rasy. Każdy z nich jest mieszanką białej i ciemnej sierści:

• Lampart: liczne ciemne cętki na białym tle;
• Płatki śniegu (snowflake): białe plamki na dowolnej maści;
• Marmurek (marbleized): sierść cętkowana na całej powierzchni skóry;
• Tarantowata: cętki koloru odmiennego od tła;
• "Derka" biała: grzbiet i zad białe, reszta ciemna
• "Derka" nakrapiana: grzbiet i zad białe nakrapiane; reszta ciemna

CHARAKTER

Appaloosa  ma spokojne usposobienie i chętnie "współpracuje" z człowiekiem. Jest to koń mocno zbudowany, wytrzymały i szybki. W Stanach Zjednoczonych występuje często w biegach terenowych i konkursach konia wierzchowego. Jest tez koniem użytkowym- pomaga na roli; łagodny charakter predestynuje go też do jeździectwa amatorskiego. Wytrzymałość i pewność siebie czynią zeń doskonałego wierzchowca na długie wędrówki w terenie; jest też więc idealnym towarzyszem dla ostatnich kowbojów Ameryki.

Tekst: Atlas DeAgostini

RASY - Czsyta krew arabska

 CZYSTA KREW ARABSKA

Koń arabski czystej krwi jest szybki, zwrotny, waleczny i wytrzymały – od wieków fascynuje ludzi piękną sylwetką, elegancją ruchów i silnym charakterem. Jego ognisty temperament idzie w parze z wrodzoną łagodnością.

Przyjaciel koczowników

Ze swoją wspaniałą, proporcjonalną w każdym detalu sylwetką i pięknymi ruchami koń arabski czystej krwi jest powszechnie uważany za jedną za najszlachetniejszych ras. Mimo swoich rozlicznych zalet arab nie jest jednak stworzony do wszystkich dyscyplin.

Szkoła przetrwania

Koń arabski czystej krwi wywodzi się z Bliskiego Wschodu. W tym pustynnym regionie konie, aby przetrwać, musiały czasem żywić się wielbłądzią paszą, zupełnie nie przystającą do ich potrzeb żywieniowych. Trudne warunki sprawiły, że z pokolenia na pokolenia konie arabskie wyewoluowały w rasę o niezwykłej odporności. Koczownicy i wojownicy arabscy docenili wytrzymałość, szybkość i odwagę tych zwierząt – gotowych nieść swego jeźdźca galopem na długich dystansach, bez żadnych kaprysów i jakichkolwiek zachcianek.

Ekspansja silnych genów

Konie arabskie żyły na pustynnym półwyspie już 5 000 lat p.n.e., o czym świadczą zachowane twory artystyczne i ustne przekazy Beduinów, których życie było mocno uzależnione od ich pustynnych rumaków. W czasach średniowiecznych wypraw krzyżowych wiele koni arabskich sprowadzono do Europy. Na przestrzeni kolejnych wieków rozprzestrzeniły się one po całym Starym Kontynencie. W efekcie zabiegów hodowlanych z czasem narodził się współczesny arab czystej krwi.

Praprzodek wszystkich ras

Arabska krew płynie dziś w żyłach prawie wszystkich ras koni gorącokrwistych. Silne geny konia arabskiego okazały się dominujące w trakcie dziedziczenia cech z pokolenia na pokolenie. Na przestrzeni wieków ta doskonała krew niejednokrotnie posłużyła do uszlachetnienia co poniektórych ras. I tak w XVII i XVIII wieku do Anglii i Francji przywieziono trzy orientalne ogiery – przodków wszystkich koni pełnej krwi angielskiej: Byerleya Tuska z Turcji, Godolphina Arabiana i najsłynniejszego Darleya Arabiana. Dały one początek czterem głównym liniom pełnej krwi: Herod, Eclipse, Highflyer oraz Machem. Wraz z rozwojem rasy pełnej krwi angielskiej hodowla araba czystej krwi w Europie została nieco przyhamowana. Na szczęście zwolennicy najczystszej i najstarszej z ras wciąż sprowadzali nowe linie, rozpoczynając hodowlę od nowa. Do dziś czysta krew arabska ma na świecie ogromną rzeszę sympatyków.

Koń arabski czystej krwi ma bardzo delikatną skórę, stąd jego słabość do łachotek. Pielęgnacja konia tej rasy wymaga między innymi dlatego wiele uwagi – zaleca się stosowanie miękkich szczotek i delikatność przy czyszczeniu wrażliwych partii ciała: brzucha, głowy, wewnętrznej części ud.

WYZNACZNIKI RASY

Prawdopodobnie koń arabski czystej krwi pochodzi z Półwyspu Arabskiego. Stąd rozpowszechnił się po Egipcie i dalszych regionach Afryki Północnej. Około 150 r. n. e. Beduini z Półwyspu Arabskiego podjęli próbę ich hodowli.

Wygląd

Koń arabski czystej krwi ma małą „suchą” głowę z wysokim czołem o prostym lub wklęsłym „szczupaczym” profilu. Czaszka jest wyraźnie zarysowana pod skórą, zwęża się w kierunku niewielkiego pyska. Jego uszy są małe i kształtne, szeroko rozstawione. Duże krągłe oczy zdają się być nieustannie w ruchu, a szerokie nozdrza pięknie falują.

Arab ma głęboką i szeroką pierś, lekką „łabędzią” szyję, raczej krótki, dość mocny grzbiet i lekko wypukły lub poziomy zad. Wysoko osadzony i wysoko noszony, jedwabisty ogon to jeden z charakterystycznych wyznaczników tej rasy. Jego kończyny są zgrabne i silne, z długimi i prostymi stawami skokowymi.

Wysokość w kłębie
148 – 153 cm

Maści

Akceptowane są wszystkie jednolite maści, często siwe. Nierzadko spotykane są także białe odmiany na nogach i pyskach – te są uznawane w przeciwieństwie do plam na kłodzie.

Charakter

Mimo swego dość żywego temperamentu koń arabski czystej krwi ma raczej łagodne usposobienie i daje się łatwo układać; niemniej w kontaktach z nim niezbędne są wyczucie i cierpliwość.

Arab czystej krwi jest niezwykle silny i zwrotny i ma nieprawdopodobnie dużo energii. Ponieważ jest bardzo szybki, często wystawia się go w wyścigach. Jego kroki są przy tym dosyć niskie, dlatego nie za bardzo nadaje się do dresażu. Również skoki nie są mocną stroną tego konia., ponieważ brakuje mu nieco skoczności. Tak czy inaczej konie tej rasy uznawane są za najszlachetniejsze i są bardzo wysoko cenione jako „długodystansowcy” w biegach płaskich.

Tekst: Atlas DeAgostini